South-Afrika- Zambia (safaritour)

Dag 1 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Het zou donderdag gaan stormen. Een zuidwestertje. Aangezien ik die dag van Schiphol via Frankfurt naar Johannesburg zou vliegen had ik woensdagavond al het donkerbruine vermoeden dat mijn vlucht donderdag gecancelled zou gaan worden. Echter, na ruggespraak met Lufthansa te hebben gehad bleek het niet mogelijk te zijn om het vluchtdeel Schiphol-Frankfurt te skippen. Dan zou ik namelijk met m’n eigen busje in drie uur tijd naar Frankfurt zijn gereden en daar zijn opgestapt. Allemaal moeilijk moeilijk. Dus woensdagavond scoorde ik nog snel via vakantieveilingen twee treintickets voor de helft van de prijs. Daarna maakte ik mijn laatste nachtdienst. Om 07:00u donderdagmorgen reed ik naar huis. Om 08:30u lag ik in bed en zette de wekker om 11:00u. Na 2 1/2 uur slaap te hebben gehad was het weer tijd om op te staan. Mijn vliegtuig zou om 19:30u vertrekken. In de Telegraaf las ik dat al het treinverkeer plat lag. Daar stond ik dan met twee kaartjes. Voor de helft van de prijs. Ik besloot met mijn busje naar Schiphol te gaan. Bij het tankstation achter de Foroxity ging ik nog wat te drinken halen. Teruggekomen bij mijn busje wilde mevrouw niet meer starten. Ik belde mijn buurvrouw en ze kwam me al snel halen. Ze zette me af bij mijn moeder. Zij gaf me haar kleine witte Hyundai te leen voor de komende twee weken. Met een aardige snelheid koerste ik naar Schiphol. Er was geen tegenmoet komend verkeer vanwege omgewaaide bomen op de andere rijstrook. Drie uur voor boarding time was ik op Schiphol. Mooi op tijd dus ! Het vliegtuig dat uit Brussel was gekomen moest echter eerst ontdaan worden van ijs (de-icen). Dat gebeurt middels het versproeien van een zoutoplossing over de bewegende delen van een vliegtuig. Een soort zout douche dus. Dat duurde echter zo lang dat het vliegtuig te laat vertrok en zodoende 200 man hun aansluitende vlucht naar Johannesburg in Frankfurt misten. Een uur nadat onze aansluiting was vertrokken arriveerden we pas bij onze oosterburen. Als een big sorry kregen we de man (nu let op want je gaat lachen): 40€ Gutschein voor eten en drank. Gratis taxi naar hotel (36,75€ op de meter). Gratis hotelovernachting in 5* Kempinski hotel incl.ontbijt à 17,50€ en gratis tandenborstelsetje (mijn koffer staat as we speak al in Londen). Ik lig in een grande-luxe kamer à 219€ per overnachting. Gratis taxi terug naar luchthaven (36,75€ op de meter). Gratis vlucht naar Londen (125€). Gratis vlucht naar Johannesburg (morgen kost een enkeltje 750€.

Ik zeg je: die piloot die ons naar Johannesburg zou vliegen had ik wat in zijn vreten gemikt zodat zijn kist een uurtje langer aan de grond had gestaan. Dan was er geen vuiltje aan de lucht geweest. Nu is de Lufthansa een dikke 1000€ pp kwijt. We zijn met 200 man 😂 In Duitsland echter mogen i.v.m. de geluidsoverlast geen vliegtuigen landen ná 23:00u. Dan betalen ze dus gewoon 200.000€ aan extra kosten💰💰💰😳😳😳. Die 40€ heb ik er vanavond meteen doorheen gehalveliterd. Nu ben ik koekoek dus ik ga lekker slapen. Het is 02:36u. Om 08:00u word ik gewekt voor de grande ontbijtbuffet. Ik was 5 kg lichaamsgewicht kwijt. Het gaat weer mis vrees ik. #neverbored#

Dag 2/3 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Nadat ik met British Airways geland was in Johannesburg pakte ik daaropvolgend meteen een binnenlands vluchtje naar Nelspruit. Dat ligt ten zuiden van het immens grote Krügerpark (met een oppervlakte van 20.000 m2 bijna de helft van NL). Ik werd opgepikt door Bushman, een grote donkere Afrikaan die zowaar Nederlands sprak maar op die manier zoals wij 400 jaar geleden Nederlands spraken toen onze voorouders tijdens de VOC-tijd zuid-Afrika koloniseerden. Onze eigen Nederlandse taal heeft zich met de tijd ontwikkeld door de invloed van de vele immigranten die Europa door de eeuwen heen bevolkten. Hier in zuid-Afrika heeft men dat buiten de Engelsen en de Hollanders niet gehad zodat de taal puur is gebleven. Best grappig dat oud-Nederlands. Je verstaat het wel maar je moet heel goed luisteren.

Bushman bracht me met een Amerikaans echtpaar uit Phoenix, Arizona en een jong Brits stelletje van het eiland Wight naar base camp. Toen we arriveerden viel me op dat mijn tentje al was opgebouwd. Ik zei tegen Bushman:”did you already fix my tent?”. Kordaat antwoordde hij :”sure…. I am the black guy here isn’t it”.😂. Afrikaans gevoel voor humor zullen we maar zeggen. Meteen begonnen we met een klein groepje aan onze eerste game-drive. We zaten in een open truck die hier speciaal voor is gebouwd. Anders dan in Kenia zijn de wegen in het park hier voornamelijk geasfalteerd. In Kenia zijn ze van rode klei zodat je zo’n lekkere dikke rode stofwolk achter je laat. Heel handig om te zien waar andere trucks rijden. Want daar is meestal wat te spotten. Het viel me ook op dat er maar één Ranger mee ging. Een nog vrij jonge gast. Die moest dus én op de weg letten én beesten spotten. Dat was in Kenia anders. Daar waren ze altijd met zijn tweeën. Maar daarbij waren de wegen daar ook hobbeliger. Deze Ranger moesten we continu attenderen op door onszelf gespot wild. Dan zette hij de truck weer in zijn achteruit zodat we vervolgens nog net de bruine achterzijde van het van schrik wegrennend dier konden fotograferen. Één grote billenshow op mijn SD-kaart. Ik dacht al bij mezelf: dit gaat niet werken. Zelfs twee heftig parende olifanten knalde hij zomaar voorbij. Dit kon gewoon niet. Nadat hij had gedraaid op de weg was het feest bij aankomst al voorbij. Even voor de onwetenden onder ons: ter vergelijk, dit is hetzelfde als een tuinman in Nederland die het verschil niet ziet tussen een geranium en een krop sla. Dit had hij gewoon moeten zien die knakker. Hij was niet echt bezig met het wild spotten maar om de truck netjes recht op de weg te houden. En als we wat dieren zagen dan zette hij de truck net voor een boom of een struik neer. Net op het moment dat ik voorin wilde gaan kruipen naderde voor ons op de weg een groep waterbuffels. Langzaam reed hij er op af. Ik dacht nog:” die is helemaal gek geworden”. Als die de aanval inzetten kun je het motorblok op de achterbank gaan zoeken. Met een schedeldikte van 22 cm beuken die de hele truck aan gort. Dan kun je inderdaad de motor beter laten lopen. Dat deed ie dan gelukkig ook. De groep waterbuffels passeerden links en rechts onze truck. Ik hield mijn hart vast, zeker toen mijn medepassagiers uit de truck gingen hangen om foto’s te maken. Gelukkig voelden de waterbuffels zich op hun gemak en gebeurde er niets. Het is de enige diersoort van de Big Five waarvan je een aanval niet kan voorspellen. Een paar kilometer verder spotten we een olifant. Een bull. We reden er rustig naar toe. Hij stond net achter een boom opgesteld. Toen hij ons zag kwam hij rustig naar ons toe. Op 10 meter van de truck vandaan bleef hij staan kijken. Hij wapperde met zijn flaporen dus hij was niet geïrriteerd. Hij had net een modderbad genomen want hij zat helemaal onder de bruine klei. Het blijven toch machtig mooie beesten. Het was inmiddels donker geworden en we reden terug naar base-camp met links en rechts grote schijnwerpers op de truck. Zodoende zagen we ook een beetje het nachtleven. Thuis aangekomen kregen we Boboti, een typisch Afrikaans gerecht gemaakt van buffel-vlees. Héérlijk ! Na vier blikjes local-beer zocht ik met mijn zaklamp mijn tent op. Van te voren had ik alle gaten en kieren van mijn tent gedicht met sokken. Mijn koffer had ik voorzichtigheidshalve al gesloten. Ik wilde niet meemaken wat mijn landgenoot heeft meegemaakt: zie hieronder. Slaap lekker ! https://www.ad.nl/gouda/mark-werd-gebeten-door-een-zwarte-mamba-wonder-dat-ik-nog-leef~a56531c0/

Dag 4 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Om 02:00u schrok ik wakker van een hels gebrul. Om mezelf gerust te stellen ging ik weer snel slapen met de gedachte dat een of ander beest een slapende leeuw op zijn staart stond. Een heftige bui gooide dikke regendruppels op het dak van mijn tent. Ik viel al snel in slaap. Om 04:00u stond mijn wekker want voor dag en dauw zouden we vertrekken voor een ochtend game drive. Op het luipaard na zijn de meeste dieren dan wakker om van het koele, verse gras te gaan eten. Dat is dan meteen een uitgelezen kans voor de roofdieren om hun slag te slaan. Al snel kwamen we een groep hyena’s tegen. De voorste had wat lekkers in zijn bek en was vastbesloten dit niet te gaan delen met zijn brothers. Die zaten hem dus met zijn allen lachend achterna. Waarom leeuwen “brullen” en hyena’s “lachen” wist de Ranger ook niet. Mij dunkt dat je met een zwangerschapsduur van 4 maanden als mannetjeshyena niet veel te lachen hebt. Ik meende de groep te moeten mededelen dat de hyena met de homp vlees in zijn bek, een mannetje was. Tenminste, ik meende een Willie te hebben gezien. Daarop moest de Ranger hard lachen. Het was schijnaar toch een vrouwtje. Vanwege het feit dat ze een joekel van een clitoris hebben (sommige Mädels hebben downunder iets wat nog groter is dan dat waar de mannetjes mee plassen), lopen ze wat ongemakkelijk. Zo wist de Ranger ook te verklappen dat sommige clitorissen zelfs een voorhuid hebben. Ik begon me stilaan af te vragen welke hobbies deze man er op na hield. Vanwege het feit dat ze moeilijk lopen liggen ze dan meestal ook op de grond en laten ze de mannetjes jagen. Ruimte voor een emancipatie-slag zou ik zeggen. Maar dit terzijde. Even verder zagen we een jachtluipaard lopen. Helaas was het beest al weg toen we aankwamen. Nu hadden we een goede Ranger. Hij legde veel uit en spotte veel dieren. Ook had hij genoeg humor.Op de vraag waarom giraffes een lange nek hadden antwoordde ik meteen: “zodat ze hoog hangende bladeren kunnen eten”. Dat antwoord was weliswaar goed maar het had nog een reden: “om hun hoofd te dragen”, zei hij. Lekkere kereltje zeg😫.Wederom zagen we een olifant die naast de weg stond. Hij naderde de truck tot op 6/7 meter. De mensen die aan de rechterzijde van de truck zaten gingen al een beetje opzij. Maar hij deed niets. Zijn oren wapperden op en neer. Hiermee koelen ze het immense lichaam. De hoofdaderen van een olifant lopen nl. door de oren. Door de oren te wapperen koelen ze het bloed in hun oren. Dat koele bloed stroomt dan het lichaam in om de rest van het lichaam te koelen. Staan de oren stil dan kun je beter maken dat je weg komt. Maar een olifant maakt eerst twee à drie schijnbewegingen voordat hij de aanval in zet, aldus de Ranger. De olifant liep een beetje mank. Hij had een stijve poot. Dit deed me denken aan mijn goede vriend Maarten die helaas niet meer onder ons is. Aan het einde van dit dagverslag staat een stukje tekst wat ik al eens heb gepost over hem. Voor de nieuwsgierigen onder jullie. Op deze koele morgen hebben we in amper twee uur tijd de hele Big Five gezien: de olifant, het jachtluipaard, de neushoorn, de waterbuffel en de leeuw. De naam Big Five is al eeuwen oud. In vroegere tijden werd er op vele dieren te voet gejaagd. De Big Five waren én het gevaarlijkst én het moeilijkst te vinden. Dat is dus de betekenis ervan. Wist ik veel. Nu ik deze blog voor mijn tentje type loopt een heel leger mieren voorbij. Echt van die joekels. Bijna zo groot als het filter van een Marlboro-sigaret. Voor de zekerheid heb ik toch maar even bij een Ranger gevraagd of dit een Bullit-ant was. Deze naam heeft de mier te danken aan een man die ooit eens neergeschoten is geworden in midden-Amerika. Toen hij jaren na dat voorval werd gebeten door deze mier verklaarde hij dat de pijn hetzelfde was als toen hij geraakt was geworden door die kogel. Dit verhaal heb ik ooit gehoord van een gids in de jungle van Costa Rica toen hij met een stok in zo’n nest vol kogelmieren zat te porren. Laat dat dan ook dacht ik nog toen. Voor de zekerheid was de Ranger even komen kijken maar gelukkig was het geen kogelmier. Maar een beet doet best wel pijn zei hij. Ben toch maar even verderop mijn biertje gaan drinken. ‘s middags hadden we een tweede gamedrive. We zagen wederom de Big Five op de leeuw na. Ook reden we bijna over een groene Bamba heen die de weg over stak. Vliegensvlug zijn die gasten. Daar ren je niet zomaar van weg. Straks komen we bij elkaar voor het avondeten. Ik ben benieuwd wat de kok voor ons in petto heeft. Morgen krijgen we in ieder geval Kudu-BBQ. Die rennen hier genoeg rond in het wild dus daar kan er wel ene vanaf 🍗. Het schijnt een heerlijke bief te zijn. Ik laat me verrassen. Ik ga nu slapen in mijn tentje. Morgen hebben we een lange toer voor de boeg. We gaan lopend naar een canyon en zwemmen bij een waterval. Ook leuk ! Slaap lekker ! En ohh ja…. het verhaaltje over Maarten ✌🏻 “In 1986 was Maarten Bakker uit Sittard op vakantie in Kenia nadat hij was afgestudeerd aan de universiteit van Maastricht. Op een hike zag hij ineens een mannetjes olifant staan met zijn rechterpoot omhoog in de lucht. Hij leek rustig maar er scheen iets aan de hand te zijn. Voorzichtig liep hij richting de olifant. Hij ging op zijn knieën zitten en inspecteerde de voet van de olifant. Tussen de tenen vond hij een flinke houten splinter. Waarschijnlijk was dit de oorzaak waarom de olifant zijn poot omhoog hield. Heel voorzichtig verwijderde hij de splinter waarna de olifant zijn voet op de grond neerzette. De olifant draaide zijn hoofd en keek secondenlang met een rustige blik in de ogen van de jongeman. Maarten zat nog altijd op zijn knieën en wist niet wat er ging gebeuren. De olifant draaide zich echter om en liep rustig weg. Op een afstand van 20 meter trompetterde de olifant er ineens op los en strooide met zijn slurf zand in de lucht. Daarna verdween hij in de bosjes. Maarten keek hem na en eenmaal thuis in Sittard werd zijn verhaal bij café Tapas weggelachen door zijn vrienden. Dit maakte hem verdrietig. Twintig jaar later was Maarten met zijn gezin op vakantie in Barcelona. Met zijn 12-jarige dochter stond hij voor het olifantenverblijf toen ineens een bull-olifant naar hem toe kwam. De olifant stond naar hem te kijken en hief zijn linkerpoot omhoog. Daarna trompetterde hij terwijl hij Maarten aan keek. Dit herhaalde de olifant een aantal keer. Maartens ogen werden vochtig en vertelde zijn ervaring aan zijn puberende dochter. Hij praatte zich moed in en gaf zijn jasje aan zijn dochter. Hij klom over de reling en liep lachend met open armen naar de bewuste olifant. De olifant krulde zijn slurf rustig om Maarten heen en toen hij de man eenmaal vast had sloeg hij hem meerdere malen tegen de reling tot hij morsdood was. Blijkbaar was het toch een fucking andere olifant”.

Dag 5 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Kutnachtje gehad. Ik hoorde continu gekrab aan mijn tent. Iedere keer dat ik naar buiten ging om te kijken wat me uit mijn slaap hield rende iets weg voordat ik het kon vangen met de lichtbundel uit mijn zaklamp. Toen ik me omdraaide zag ik ineens op 15 meter afstand van mijn tent een aantal ogen flikkeren. Toen ik dichterbij kwam schenen het vier grote kudus te zijn. Die konden het niet zijn geweest. Die staan er niet bekend om dat ze aan tenten krabben maar ze zijn meer van het gras kauwen. All day, all night. Iedere keer dat ik ging liggen begon het gekrab weer. En wéér naar buiten en wéér niets zien. Ik ging helemaal over de zeik. Jezus man. Ik had gelukkig nog twee halfjes over van mijn sixpack. Dat werkt natuurlijk altijd voor de slaap😜. Rond 08:00u zat ik aan het ontbijt met Shane en Hannah. Opeens zagen we een hele grote groep ratten uit een gat in een hoop kruipen. Dit waren dus de beesten die me uit mijn slaap hadden gehouden. Van die vieze, dikke bruine ratten. Ene liep nog met een stuk tentzeil op zijn rug. Die kon het campingleven blijkbaar niet loslaten. We zouden samen met de Rangers Bushman en Giorgo de “Panorama-roete” gaan doen. Hiervoor moesten we het park uit. Na een uurtje scheuren kwamen we aan in township Hazyview. Hier barstte het van de carwash-installaties. Als mannen hier willen socializen gaan ze naar de carwash. Niet om de auto te poetsen maar gewoon om de dag even af te bieren. Lekker gezellig met het schuim op de mond de auto in het schuim zetten. Misschien iets voor in Sittard. We kwamen terecht in een file. We stonden helemaal ingebouwd tussen taxi-busjes en kwamen geen meter vooruit. Ons viel op dat alle busjes leeg waren. Sommige chauffeurs deden heel agressief tegen ons. Zowel Bushman als Giorgio wisten niet waar dat aan lag. Opeens kwam Bushman er achter dat er een staking gaande was. En waar waarschuwen ze altijd voor in zuid-Afrika : justem…vermijd stakingen en conflictsituatie’s want deze kunnen ineens uit de hand lopen. “Bingo ! “:Dacht ik nog. “Waarom zou zoiets mij nou niet eens overslaan ?” Via een zijweg kwamen we na een half uurtje uit de protestmars. De politie stond weliswaar reeds klaar om in te grijpen maar demonstraties in zuid-Afrika verlopen doorgaans wat minder mild dan dat geroeptoeter op de Dam. Met wat vertraging arriveerden we bij God’s Window. Dit uitzicht moest God hebben gehad toen hij door het raam keek. Dat werd waarschijnlijk met deze naamgeving verondersteld. Toen we boven aankwamen zagen we niets dan een dichte mist. Giorgio had in de auto nog zo enthousiast verteld over hoe mooi het uitzicht zou zijn. En nu konden we nog geen vijftien meter ver kijken. Op mijn subtiele opmerking dat God vandaag waarschijnlijk geen zin had gehad om de ramen te lappen veranderde niets aan zijn teleurstelling.

Lisbon Waterfalls was wel erg mooi om te zien. We zouden in het meer gaan zwemmen maar zagen er vanaf toen we in de gaten kregen dat je er vier uur voor nodig had om naar onder en weer naar boven te klimmen. Ook kreeg ik een dejá-vu van een paar jaar geleden in Australië. Nabij Darwin, Northern Territories ligt het Litchfield National Park. Met twee Franse jongens en Lucia was ik gaan zwemmen in het meer nabij de Florence Waterfalls. Toen ik uit het water kwam hadden twee joekels van bloedzuigers zich aan me vastgezogen. Met een mes kregen we ze er niet van afgesneden. Maar tegen een Marlborootje konden ze niet op. De weken erna liep ik wel nog met twee grote blauwe strepen op mijn arm over straat. Hierna vertrokken we naar Blyde River Canyon. Een canyon van wel liefst 26 km lang en 800 meter diep. Met op de 9e plaats niet de langste van de wereld maar wel de groenste. We zijn daarna gaan lunchen in het oude goudstadje Graskop. Ineens beseften we dat we nog terug moesten via dezelfde weg door Hazyview. Zou de staking nog aan de gang zijn ? Bushman checkte even het locale nieuws via zijn smart. Er was een taxioorlog aan de gang. Company A tegen B. Inzet was een lange straat waarvan club A het recht had gekocht om er hun diensten te mogen verlenen. Echter, club B trok zich niets van dat recht aan en ging er ook taxi rijden. Club A bestond uit leden van de Swati-stam en club B uit leden van de Tsonga stam. Het nieuws vermelde dat taxi-chauffeurs op elkaar hadden geschoten met pistolen. Daarop was de politie gekomen en had in het wilde weg ook geschoten maar dan met rubberen kogels. Hierop hadden alle chauffeurs hun busje verlaten en waren ze weggevlucht. Voor de zekerheid lieten we Hazyview maar links liggen. Hierdoor moesten we een noordelijkere ingang van het park zien te vinden. We hadden er geen trek in om in zo’n agressieve menigte terecht te komen en te eindigen met zo’n brandende Goodyear om onze toeristische nek. Eenmaal weer veilig in het kamp aangekomen hadden we het over het thema stropers. In zuid-Afrika kennen ze het begrip sociale uitkeringen niet. Geen werk is geen inkomen. Daarom is het misdaadcijfer hier ook zo hoog. In Johannesburg worden twee mensen per uur vermoord. Lees even goed: twee mensen per UUR (!). De grote jongens schakelen arme werkloze vaders in die hun 6-koppige kroost moeten voeden. Of ze effe wat neushorentjes willen neerknallen voor 100€. Als ze dan de ivoren horens inleveren krijgen ze het geld. De horens worden dan doorverkocht voor big money. De grote mannen worden nooit gepakt. Wél Jan met de pet: de feitelijke stroper alias de arme zak die de monden van zijn kids wil voeden. Niet goed te praten maar wel te begrijpen. Daarom: koop nooit ivoren dingetjes. Alleen dit kan de markt stoppen. Morgen verlaat ik het park en ga ik naar het noorden richting Zambia. Daar staat weer wat leuks te wachten. En oh ja….. de Kudu op de BBQ was heerlijk ! Nieuwsartikel Taxi-oorlog van gister: https://hazyviewherald.co.za/219725/r40-closed-due-taxi-dispute/

Dag 6 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Gisteravond na het avondeten vroeg ik Shane hoelaat we de ochtend gamedrive gingen doen. Hij antwoordde :” half six”. Dus had ik om 04:30u de wekker gezet zodat ik nog tijd genoeg had om me te wassen met mijn Kruidvat-kant-en-klaar-washandjes. Om 05:30u zat ik in het donker te wachten in de eettent. Maar er kwam niemand opdagen. Dat was raar. Ineens viel me in dat de Britten een andere tijddefinitie hebben. Als wij zeggen:”half zes” dan bedoelen we half vóór zes (een half uur vóór het zesde uur van de dag). In Engeland bedoelen ze met “half zes” een half uur ná het zesde uur van de dag m.a.w. 06:30u. Ik had mezelf dus een uur langer kunnen schoonkrabben pff. De gamedrive was super. Goed verscholen in het hoge gras zagen we op 30 meter afstand een jachtluipaard. Hij was heel moeilijk te zien maar diegene die hem had gespot verdient zeer zeker de Pearl-wisselbeker. By die meer het ons honderde waterbuffels gesien. Hulle het gedrink. ’n hele kudde gazelle’s het gewag vir ’n drankie. Twee seekoeie was in die water. ’n Paar zebras loop in die agtergrond en aan die linkerkant van die meer het ons ’n paar wildebeeste gesien. In die water het ons skielik ’n krokodil gesien. Hy het stil geswem na die kant waar die waterbuffel gedrink het. Sal ons gaan sien ’n doodmaak? Dit sal wonderlik wees. Almal in die bus was heeltemal stil. ’n Aantal waterbuffels het uit die water uitgegaan. Een bly. Die krokodil het stil na hom geswem en voor hom het hy opgehou. Niks het gebeur nie. Na vyf minute het die waterbuffel opgestaan ​​en droog geword. Wat ’n vertroue! Waarskynlik het die krokodil nie honger gehad nie, of hierdie buffel was te veel van ’n goeie ding. Afrika lees is redelik maklik reg? As iemand egter op ’n Afrika-manier met jou praat, is dit moeiliker om na te luister. Leuk he dat Afrikaans ?De groep gazelles werden telkens door de buffels weggejaagd. Ze zochten een ander plekje om te gaan drinken. De krokodil had dit in de gaten en zwom ze achterna. De gazelles waren heel alert tijdens het drinken. Hun lijf en poten stonden al in de vluchtstand. Bij het geringste gevaar sprongen ze meteen in een split-second weg. Op ene na. Ze was erg onvoorzichtig. Ze nam geen slokjes om erna haar hoofd te heffen maar bleef aan één stuk door drinken. De krokodil zwom rustig naar haar toe. Vier meter, drie meter, twee meter. Dit ging mijn eerste “kill” worden. Mijn Go-Pro draaide al vijf minuten en ik pakte het handvat nog eens goed vast. Het kon hooguit nog 7-8 seconden duren waarna een beest van vijf meter lengte met opengesperde bek zich uit het water zou losmaken en met zijn vlijmscherpe tanden de dunne nek van de gazelle in één klap zou breken. Hij zou haar met een dead-roll zolang ronddraaien dat haar oriëntatievermogen helemaal weg was. Daarna zou ze onder water zijn getrokken en ergens onder een stuk rots opgeborgen zijn geworden zodat ze een paar dagen had kunnen rotten. Daarna zou ze pas zijn opgegeten. Als de krokodil honger had gehad tenminste. Krokodillen vangen altijd op voorhand hun eten omdat ze weten dat ze niet altijd voedsel kunnen vinden. Als ze echt niets kunnen vinden (bijv. in de winter), dan gaan ze ergens rustig liggen en verlagen hun hartslag naar twee slagen per minuut om de temperatuur van hun hart tot een dieptepunt te verlagen zoals mijn ex heel lang geleden dat ook heeft gedaan😂🍺. Ze kunnen dan 2-3 maanden zonder voedsel. Net op het moment dat ik mijn plasje niet meer kon ophouden kwam er een Rangertruck met Amerikanen om de bocht gescheurd. Uit ieder raampje hing een flinke zak chips en een beker cola met daarachter verscholen van die wandeltantes met een can-I-speak-to-the-manager kapsel. De “ohhmygodds” waren niet te tellen maar dan ook nog op een zondagmorgenfanfarelevel. En daar ging de “kill” van mijn leven. Géén bebloede rij tanden, géén hartverscheurend gekrijs en een paar ogen die je langzaam dof zag worden. Mijn leven had geen zin meer. Het liefst had ik die troela’s één voor één uit hun luie stoel getrokken en naar de eveneens teleurgestelde krokodil gegooid. Dierenmishandeling. I know. Met zoveel Amerikaans buik-en heupvet in zijn lijf was ie de komende drie maanden zonder hulp geheid blijven drijven. GDVRDMM ! Maar goed. Ik blijf niet lang teleurgesteld. Toen we arriveerden bij base-camp stond er een lekker ontbijtje te wachten. De Zimbabwaanse kok had wederom zijn best gedaan en prima voor ons gekookt. Hierna vertrok ik met een busje naar Johannesburg. Onderweg schreef ik deze blog en maakte nieuwe reisplannen. Meestal tijdens mijn reizen wordt mijn brein geprikkeld door andere reizigers met allemaal leuke tips en verhalen. Zoals Uwe, een Oostenrijker op leeftijd die me de Rattentempel in Karni Mata en de dodenverbranding in Varanasi aanbeval. Maar ook kreeg ik vorig jaar van vele FB-vrienden tips over Lapland. Interessant !

Dag 7 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Om 07:00u stond ik op want om 10:20u zou mijn vliegtuig vertrekken. Het hotel was bagger. Het leek op zo’n stoffige Van de Valk-hut met links en rechts van de gang van die kamertjes waar je je pasje door zo’n heel persoonlijke lezer haalt waarna Sesam zich opent. Bluhhh… Ik had een pick-up service gefixed. Een aardige man met een grappig hoedje kwam me ophalen. Nietsvermoedend liep ik naar de rechterkant van zijn auto. “You want to drive by yourself ?”: zei hij. “Och ja”, dacht ik, me nog geheel bevindend in mijn slaapdoedel. Hier hebben ze het stuur rechts. Maar maakt niks uit. Ik rij wel zelf naar de luchthaven. Het links rijden was wel even wennen maar hij had me er goed doorheen geloodst. De rotondes zijn wel even oppassen, zeker daar waar je er af moet. En links schakelen is ook even wennen. Hij vroeg me waarom wij in europa rechts rijden. Ik legde hem uit dat iedereen vroeger links reed. Dat is ontstaan in de middeleeuwen. De meeste ridders waren rechtshandig dus hadden ze hun zwaard rechts vast. Als je met je paard links van de weg reed dan kon je een tegemoetkomende potentiële vijand die jou dus rechts passeerde met je zwaard in je rechterhand te woord staan. Zou je als rechtshandige rechts gaan rijden dan zou de vijand in spé je dus links passeren. Dan moest je overkruis met je zwaard meppen. Beetje moeilijk en in die tijden dus wellicht dodelijk. Zo werkte dat ook met koetsen en karren. De koetsier zat links op de bok zodat hij met zijn zweep in zijn rechterhand de paarden flink kon meppen als ze liepen te trutten. Alleen bij het passeren van een tegemoet komende koets had hij vanuit zijn positie links op de bok geen overzicht wat rechts van de wagen gebeurde. Vaak hingen de twee passerende koetsen dan ook met de wielen in elkaar. Toen zijn ze maar rechts gaan rijden. Zo kon de koetsier én met zijn zweepje in zijn rechterhand blijven meppen én had hij links van de wagen overzicht. That’s why. Waarom ze in o.a. groot-Britannië links zijn blijven rijden weet ik niet. Misschien hadden ze daar al zijspiegeltjes aan de kar. Op de luchthaven stond ik in de rij voor de paspoortcontrole. We moesten allemaal een formuliertje invullen. Voor me stond een donkere vrouw van middelbare leeftijd met twee blanke mannen. Ze draaide me om en vroeg:”occupation??”. Ik zei dat ze daar haar beroep moest invullen. Maar dat wist ze zelf natuurlijk beter dan ik. Ze antwoordde:”shagging??!”. Ik begon te lachen. “Dan vul je dat toch in 😂?”. Ik wilde niet weten wat ze allemaal met die twee mannen die bij haar hoorden uitvrat. Na een zeer turbulente vlucht (ieeee!) van een dik uur landde ik in Livingstone, Zambia, vernoemd naar de schotse ontdekkingsreiziger David Livingstone die in 1840 de ruige binnenlanden van Centraal-Afrika ontdekte. Ik kocht meteen een visum voor zowel Zambia als Zimbabwe. Hier zeggen ze Zam en Zim. Buiten de luchthaven zou ik worden opgepikt maar er stond niemand. Ik raakte in gesprek met een blonde Zimbabwaanse vrouw, ze was blank. Ze vroeg wat ik hier kwam doen en ik vertelde haar dat ik speciaal hier naar toe was gekomen om naar de Victoria Falls te komen kijken. Ze stonden op mijn bucketlist en ik was bezig om deze af te werken vóórdat ik ooit een enge ziekte zou krijgen. “Interesting”: zei ze. Ze vertelde me dat ze in Zimbabwe was geboren. Met haar man en 160 landarbeiders runde ze daar een tabak plantage. Ze had Nederlandse roots. Haar grootouders kwamen uit Beek (!) en waren naar Zimbabwe geëmigreerd om daar een nieuw leven te beginnen. Ik schatte haar rond de 50 jaar. Dat moest dan rond 1900-1915 geweest zijn dat haar grootouders hiernaar toe waren gekomen, rekende ik snel. Wat een avontuur voor die tijd. Al die tijd heeft ze dus in Zimbabwe gewoond. Haar kinderen waren ook blank en groeiden op met donkere kinderen. Ze voetbalden samen en gingen samen te voet naar school. Nooit was dit een probleem geweest totdat de Mugabe-regering hun een tijdje geleden had medegedeeld dat ze het land moesten verlaten. Hun boerderij en plantage werden onteigend en zou worden overgenomen door mensen van het eigen land. De familie en de 160 trouwe medewerkers vluchtten naar het buurland Zambia en startten daar een nieuwe tabak plantage. Terwijl ze haar verhaal deed stopte een dikke jeep met open laadbak. Ze vroeg haar chauffeur een beetje geïrriteerd waarom hij zo laat was maar die vent lachte alleen maar naar haar terug. Heel verstandig ! “Zou ik je even afzetten bij je hostel ?”: vroeg ze. Dat liet ik me geen twee keer zeggen. Met een zwiep gooide ik mijn bagage over de rand van de open laadbak en sprong er zelf naast. Zo reden we onder de blauwe wolkenloze lucht naar mijn hostel Jollyboys. Mijn hostel was supermooi en had zelfs een heerlijk zwembad met buitenbar en een paar ligstoelen met zachte kussens. Dat was wel aangenaam na vier dagen in een broeierige tent, zeker met deze tropische temperaturen boven de 30c. Zelfs mijn 8-dorm had airco. Voor mij een luxe omdat ik altijd van die paar-dollar-kamertjes pak. Veel geld uitgeven aan een kamer vind ik onzin. Op de eerste plaats ben ik altijd op straat en op de tweede plaats: als ik op mijn kamer ben dan heb ik mijn ogen dicht. Zo had ik vroeger een schoonmoeder die na thuiskomst steevast aan ons vroeg hoe onze kamer was. Ik heb dat altijd een rare vraag gevonden. Maar ik ben er met de tijd achtergekomen dat sommige mensen dat heel belangrijk vinden. Ze willen een beetje de thuissituatie meenemen naar hun vakantieadres: alles schoon, alles op zijn plekje en zelfs de koffer wordt helemaal uitgepakt en gestreken voordat het in de kast aan een plastic hangertje verdwijnt. En daarna met het boek op schoot aan het zwembad. Drie weken lang. Fantastisch. Zo werd ik ooit eens op de Fiji-eilanden en op de Dominicaanse republiek gedwongen om op het strand te gaan liggen. Gewoon acht uur lang op zo’n bedje liggen wegmeuren. Acht uur lang konten en tieten kijken. Ik dacht dat ik gek werd. Op de Fiji-eilanden ben ik naar een strandbar gelopen en heb voor nop één dag lang meegewerkt als serveerder. Lekker op mijn slippertjes in het zand cocktails uitserveren. Op de Dominicaanse republiek waren ze hotelkamers (in die tijd sliep ik nog in hotels i.p.v. hostels) aan het schilderen. In mijn onderbroek heb ik die gasten toen meegeholpen. Ze vonden het hartstikke aardig van me. En ik had tenminste wat leuks te doen. De dag erna zouden we weer wat gaan ondernemen. Dus een dagje strand en een dagje wat ondernemen. Een dagje voor haar, een dagje voor mij. Op vandaag ben ik iets minder meegaand. Maar mijn huidige vriendin vind de dingen wat ik doe ook erg leuk. Dat maakt het allemaal wat gemakkelijker. En we verliezen geen tijd. Meestal heb ik zo’n hele waslijst aan dingetjes om te gaan zien. Strandhangen kost alleen maar tijd. Én mijn vriendin vind het niet erg dat ik alleen reis. Dan mist ze me weliswaar enorm maar ze gaat dan lekker gezellig met vriendinnen stappen of andere dingen ondernemen dus vervelen doet ze zich zeer zeker niet 😊. En ik mis haar natuurlijk ook maar natuurlijk voelt het anders voor haar dan voor mij. De mensen in het hostel zijn super aardig. ‘s Avonds hebben we met zijn allen in een local restaurantje gegeten en een beetje de dag doorgebierd. Vlak boven ons barstte een helse onweersbui los en begon het flink te regenen. De bas dreunde zowat mijn BBQ-steak van mijn bord en overal om ons heen gaapten de locals ons aan. Zo vaak zien ze waarschijnlijk geen blanken. Nu ben ik weer terug op mijn kamer en ga lekker vroeg naar bed want morgen staat de wekker om 07:00u: Victoria Waterfalls 😍. Wil je ook een nachtje in dit fantastische Jollyboys hostel verblijven ? Klik dan hier. De tourtjes heb ik trouwens geboekt by Stephanie Amber’s Adventure Spirit tours.

Dag 8 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Vandaag stond ik om 07:00u op. Met een groepje mensen van ons hostel zouden we naar de Zambiaanse zijde van de Victoria waterfalls gaan. Ik zat naast Harmke. Een 27-jarige blonde meid uit Brabant. Ze vertelde dat ze 21 dagen vrijwilligers werk had gedaan in Katete, een Zambiaans dorpje 1000 km verwijderd van Livingstone, vlak bij de grens van Mozambique. Ze heeft 80 families geholpen om hun wegwijs te maken in hun dagelijks levensonderhoud. Daarnaast heeft ze geld wat ze middels sponsoring had vergaard geïnvesteerd in een school voor dove kinderen. Ze leerde de locals pindakaas maken wat vervolgens werd verkocht. Ze kocht voor iedereen een tandenborstel met tandpasta zodat ze hun tanden konden poetsen. Ze maakte zeep voor de mensen zodat ze zich fatsoenlijk konden wassen. En zo deed ze tal van klusjes bij alle families. Kleine dingetjes. Dat wel. Maar het feit dat 80 families nadachten en na zullen denken over de bereidheid van deze meid om dit te komen doen in een land waar ze een jaar geleden misschien nog nooit van had gehoord. Drie weken van haar verlofdagen had ze besteed aan een goed doel, terwijl ze ook drie weken op de Malediven had kunnen zitten. Haar verhaal greep me aan. Zelf doe ik ook wel eens mee aan goede doelen acties maar wat zij deed gaat nog een stap verder. Ze vertelde me dat ze eens wat anders wilde doen met haar leven. Voor haar gevoel stond ze stil. Ze wilde een stap dieper. Voor mijn gevoel was ze een goede weg ingeslagen. Morgen vertrekt ze naar Zanzibar waar ze haar vriendje maandag weer ziet. Ze vertelde me dat ze hartstikke gek op hem is. Ze belt hem iedere dag en ze kan niet wachten tot ze hem ziet. Het busje stopte bij de Falls. In de verte konden we het geruis van vallend water al horen. Het werd spannend. Na Foz de Iguazu in Brazilië, de Niagara watervallen in Canada staan de Victoria waterfalls toch ook wel in de top drie van de mooiste watervallen ter wereld. De waterval is 100 meter hoog en 1700 meter breed. Per minuut stroomt hier 500 miljoen liter water door heen. Het waterverbruik in Nederland is per jaar gemiddeld één biljoen liter water (miljoen x miljoen). Dat wil zeggen dat in 33 uurtjes watervallen heel Nederland een jaar lang water had om zijn bakkes te poetsen, te koken en te wassen. Wat moet David Livingstone hebben gedacht toen hij de laatste struik voor zijn neus met een scherp kapmes wegsloeg en toen dit schouwspel zag. Dit natuurgeweld is eigenlijk heel moeilijk te beschrijven zo mooi. Daar stond ik dan. Met open mond van verbazing en kippenvel over beide armen. Bohh.

Op de terugweg naar boven kwamen we langs een souvenirs shop. We kochten allebei wat dingetjes gemaakt door de locals. Met twee plastic zakjes in de hand liepen we over het pad door het woud terug omhoog. In de verte zagen we een groepje locals zitten die hun geld verdienden door zich op te gooien als gids. Achter de groep jongemannen zagen we een joekel van een baviaan. Zijn hoofd kwam tot aan mijn navel. Bavianen zijn supersterk en kunnen heel agressief zijn. Waarschijnlijk werd zijn agressiviteit opgewekt door het geluid van onze plastic souvenirszakjes. Als een bezetene kwam hij opeens op ons afgerend. Zijn mond ver geopend zodat we zijn vlijmscherpe hoektanden goed konden zien. We stonden aan de grond genageld. We konden geen kant op want die aap was natuurlijk veel sneller. Mijn busje pepperspray lag in mijn locker op de kamer. Stom !! Toen de baviaan de groep jongens passeerde haalde één van de jongens uit naar de aap. Met een goed gerichte lowkick werd de baan van de aap van richting veranderd en keerde de aap zich tegen de local. Hij wilde hem bijten maar de jongen maakte goed gerichte trappende bewegingen. Zijn mattie raapte een dikke steen van de grond en gooide deze met grote kracht naar de baviaan. Deze sprong net opzij en de steen spatte uit elkaar tegen een achterliggende rots. We voegden ons bij de groep. We waren nu met ons zevenen. Dit werd de baviaan blijkbaar teveel en hij blies de aftocht. Na een snel bedankje vluchtten we snel een barretje in en gingen op het terras zitten. Het terras was helemaal omgeven door ijzeren netten zodat de bavianen niet bij ons konden komen. Hier kwamen we even op adem en beseften pas aan welke gevolgen we ontsnapt waren. Poehh… Na een half uurtje pakten we snel een taxi naar het hostel. Het was nog altijd lekker weer en een biertje hadden we wel verdiend 🍺. De kok had nog wat Shima over voor me. Eigenlijk was dat bedoeld voor het personeel want het stond niet op de menukaart. Shima is een typisch Afrikaans gerecht. Een harde pap gemaakt van maismeel. Die harde pap wordt in de kolf van je vuist samengeperst waarna je de klodder door een sausje heentrekt en vervolgens in je mond laat verdwijnen. Daarnaast lagen nog wat lekkere groenten en een kippenboutje op mijn bordje. Heerlijk ! Morgen ga ik wandelen met een Cheetah. Het zijn diertjes die zijn opgevangen in een tehuis. Hun moeder heeft het hele nest verstoten. Voordat ze opgevreten zouden worden door een groep hyena’s werden ze gevonden door een man die ze heeft grootgebracht. Ze lopen nu rond in zijn privé-parkje en krijgen iedere dag een lekker bakje vlees. Ik mag met ze gaan wandelen. Wie weet hoe dat afloopt.#onlyinafrica#cheetah#neverbored#

Dag 9 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Vandaag bezocht ik een door de Zambiaanse staat gesteund opvangtehuis voor roofdieren. Welpen die door hun moeder verstoten zijn geworden of zelfs zieke volwassen roofdieren, worden hier opgevangen, opgelapt, groot gebracht en vervolgens na een lange training weer in het wild uitgezet. Hun natuurlijk jachtinstinct wordt op peil gehouden door een zogenaamde jachtbaan waar ze kunnen jagen op levende kleine dieren die worden uitgezet (bijv.kippen of konijnen). Ik bracht ze naar de jachtbaan. Súperspannend want het blijven wel roofdieren. Dit is de Cheetah, het snelste dier op aarde. In 3 seconden van 0-100 km/uur.

Dag 10 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

White-water rafting op de Zambezi. Het verschil tussen white-water raften en raften zit hem in het feit dat bij whitewater raften het schuim op het water staat. Het is op sommige plekken gewoon een gevaarlijk kolkende rivier met golven van wel drie meter die over de boot heen slaan. Als puisterige puber zag ik in de ‘80-er jaren op TV een filmpje waarin mensen in een rubber bootje een wilde rivier afpeddelden. Ademloos zat ik te kijken. Wat een geweld. Naderhand bleek deze rivier helaas niet in Europa te liggen maar in Zambia. De Zambezi staat bekend als de “wildest one-day whitewater run in the World”. Er gaat viermaal zoveel water doorheen als de Colorado-river in de VS. De British Canoe Union classificeert deze rivier als een Grade-5 hetgeen inhoudt: “extremely difficult, long and violent rapids, steep gradients, big drops and pressure areas”. Een rapid is een soort versnelling in het water. De versnelling vindt plaats omdat het water ondiep wordt en toch dezelfde hoeveelheid er doorheen moet. De rapids zijn onderverdeeld in categoriën (grades 1-6). Daarnaast zitten in de rivier allemaal kleine krokodillen maar die schijnen niets te doen. Maar dan toch 😂. Ook een infectie door de Bilharzia-parasiet schijnt door de snelheid van het water niet zoveel voor te komen zoals in andere afrikaanse rivieren. Een infectie wil je hier niet krijgen. Je loopt uit alle gaten helemaal leeg. Ik heb het in Kenia eens gezien met een Engelsman. Die viel op drie dagen tijd 11 kg af. De Zambezi telt maar liefst 25 rapids waarvan 4 rapid-4, 10 rapid-5 en zelfs één rapid-6: met de angstaanjagende naam “Commercial Suicide”. Goeiedag zeg. Ik heb inmiddels al heel wat riviertjes beraft maar dit is gewoon dé bom. Hier heb ik al 30 jaar naar uitgezien. Nú ben ik hier, nú ga ik het doen. Mijn eerste doel was Krügerpark, mijn tweede doel was raften op de Zambezi. Al heel vroeg werd ik door een busje in mijn hostel opgepikt. Op de verzamelplek kregen we heel uitgebreide instructies over de rivier. We werden onderverdeeld in drie groepen. Onze captain heette Boyd, een voormalig member van het nationale kano-team van Zambia. Een Zambezi-kenner bij uitstek. In deze tijd van het jaar is er hoog water in de Zambezi. Het water gaat dus stukken sneller als normaal. Rapid 1-10 waren afgesloten. Dit zou gewoon niet te doen zijn voor amateurs zoals wij.Normaal gesproken word je tijdens het raften begeleid. Iedere raft wordt nauw in de gaten gehouden door iemand die in een heel klein kayak-je meevaart. Mocht iemand overboord slaan dan grijpt hij vliegensvlug in. Een standaard reddingsvest en een helm bieden niet altijd genoeg bescherming. Vóór het raften gaat iemand kijken hoe de rivier erbij ligt en maakt dan een veiligheidsinschatting. Deze dag hadden we drie begeleiders pér raftboot plus Boyd 😳. We begonnen aan een levensgevaarlijke afdaling om bij de rivier te komen. We moesten naar rapid 10. Er was helaas geen pad. We klommen over rotsblokken en stenen, 200 meter omlaag. Ze hadden van dikke takken ladders gemaakt van één meter breed en drie meter lang. Ze lagen onder een hoek van 45 graden stijl omlaag. De peddel stak je door de sporten van de ladder door en zocht enigszins steun op de onderliggende grond of stenen. Deze afdaling duurde ongeveer een half uur. Een half uur focussen om je benen niet te breken. Diverse mensen gingen zwaar onderuit. Zoals Lu, een Chinese meid. Ze zat al onder de schaafwonden vóórdat ze een druppel water had gezien. Eenmaal in de boot kregen we nog wat instructies. In de Zambezi kunnen her en der Whoopoo’s ontstaan. Dat zijn kleine draaikolkjes waar de boot niet meer uit komt. Ze ontstaan door twee stromen die onder elkaar door bewegen. Raak je hier in verzeild dan trekt de draaikolk je mee omlaag. Dat wil je allemaal niet. Ook de kreten werden nog eens uitgelegd. “Left-team back”, “foreward team forward”, “down!”, “jump!”. Het zat er weer in bij me. Ik heb al geraft in Costa Rica, Kenia, Brazilië, Nieuw-zeeland, Thailand en op diverse plaatsen in Europa. Nu voor de laatste keer dat ik doe: the best ! We stapten met zijn achten in de boot. Ik probeer altijd rechtsmidden op de rand te gaan zitten. Dan kan ik mijn linkervoet onder het rubberen tussenschot plaatsen. Extra steun wat ik hard nodig zou hebben in deze route van 34 km. Het was bloody hot, de thermometer gaf 34c aan. We vertrokken. De eerste Whoopoo die we zagen moesten we zien te ontwijken.Met een boog manoeuvreerden we de raft om hem heen. Het zag inderdaad een beetje akelig uit. Daar wilde ik niet in terecht komen. De eerste rapid was een grade-2. Deze was nog gemakkelijk te doen. De mannen in de reddingskanos speelden wat met hun kano’s. Ze draaiden speels cirkeltjes en deden leuke truukjes. Voor hun was dit natuurlijk kattenpis. Ik zal niet alle rapids beschrijven maar de “washing machine” zal ik jullie niet onthouden. Dit was een grade-5 en stond er om bekend heavy te zijn. Drie waterstromen kwamen hier bij elkaar en zorgden voor een flink gekluts van water met hoge golven. Ik zag van ver al dat dit moeilijk zou worden. Boyd schreeuwde er op los. Hij wilde in een goede positie aanvaren om de schade beperkt te houden. Natuurlijk heeft hij ook weet van wat er zich onder de waterspiegel bevindt. Hij zou niet willen dat we met ons hoofd op een rots zouden slaan indien we een “flip” zouden maken. We naderden de rapid. Nog 20 meter. Boyd schreeuwde zijn longen uit zijn lijf. “Rightteam backwards, faster, digging faster”. “Leftteam forward !”. Langzaam kwamen we in positie om de rapid hoofd te bieden. De voorkant van de boot werd ineens ophoog geworpen. We verloren het hele forward team. Ze werden binnen een second gelanceerd. We waren nog maar met zijn zessen over. Dit gingen we niet redden ! De tweede golf kwam over de boot heen en de derde golf flipte de hele boot. Met een smak kwam ik in het water terecht. Ik had nog net op tijd een teug lucht kunnen pakken. De komende 15 seconden zouden mijn longen het hiermee moeten doen. Ik werd onder water van links naar rechts en van boven naar onder gezogen. Vandaar de naam de “washing machine”. Toen ik weer boven kwam zag ik op 50 meter afstand Boyd op de boot staan. Met een touw probeerde hij de boot weer om te draaien. Iedereen lag in het water zijn longen leeg te hoesten. Dit was heavy. Ineens vonden we het niet meer zo leuk. Maar we moesten door. De rest bevond zich vrij kortbij de raft. Ik was het verste verwijderd. De volgende rapid diende zich aan: the wrestling hole. Ik móest de raft zien de halen. Deze mocht je niet in het water doen. Al heel snel kwam Rufty me oppikken in zijn reddingskanootje. Hij bracht me snel naar de raft zodat ik er in kon klimmen. Net op tijd. Na twee uur raften hadden we het eindpunt bereikt. De kabelbaan was kapot. Zoals met zoveel dingen in Afrika wordt het niet gerepareerd. Gewoon omdat ze de kennis er niet voor hebben. Dan laten ze het liggen en gaan ze old-school klimmen. Wij dus ook. De berg omhoog. Zigzaggend over een lousy paadje. 200 meter weer omhoog in deze hitte. Ik was pannegaar en dan wordt de concentratie een stuk minder. Op het moment dat ik bijna boven was gleed ik uit. Met het rechterbeen haalde ik mijn linkerbeen omlaag en schoof met mijn blote benen twee meter omlaag. Net op tijd kon ik me vastgrijpen aan de wortels van een struik. Op een paar krassen en een pijnlijke knie na ben ik er goed vanaf gekomen. Eenmaal boven wachtte ons een lekker flesje bier. Op de terugweg reden we door een traditioneel dorpje met van die echte lemen negerhutjes zoals we die in de boekjes zien. Ondanks het feit dat ik helemaal pannegaar was, was dit een heel spannend dagje 😊👊🏻

Dag 11 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Vanmorgen had de piloot van de helikopter zich verslapen. I.p.v. 08:00u kwam de taxi me om 10:20u halen. Taxi’s in Zambia zijn om te gillen. Ze hebben allemaal een specifiek geluidje. De hele kar ratelt en rammelt er op los. Aan onderhoud doen ze hier niet. Olie verversen ? Hoe bedoelt u ? Onderhoud kost geld. En dat hebben ze gewoon niet. Doel is van A naar B. Ook met defecte remschijven. Maar ze rijden wel niet hard. Dat dan weer niet. Van deze taxi stonden drie wielen enigszins recht maar die linksvoor keek uit het lood. Tijdens het rijden wiebelde ik als een eend van links naar rechts. Ik moest er zowaar om lachen want de chauffeur was bloedserieus naar zijn klant toe aan het vertellen dat hij een “businessman” was en al 20 jaar in het vak zat. Hém maakte je niks meer wijs over “how to get there”. Alle benzinetanks hier staan diep in het rood. Voltanken bestaat hier niet. Bij de mijne moest ik van te voren afrekenen: 25 Zambian Kwacha (2,50€). Hij zou me 10 km brengen naar het punt waar de heli zou vertrekken. Maar eerst moest hij eventjes tanken vertelde hij me. Sure. Voor een slordige 2,25€ werd door de pompbediende de bodem van de benzinetank weer nat gemaakt. De benzinetankmeter kwam nog niet eens een beetje omhoog, laat staan uit het rood. En we hobbelden weer verder. Bij de helivlucht aangekomen openden de twee bewakers de zware metalen poort zodat de taxi naar binnen kon rijden. Ik zag ineens mijn blanke zuid-Afrikaanse maat van het raften zitten onder een boom. Hij zwaaide al. Dat was toevallig. Hij sprak Afrikaans met mij en ik sprak Nederlands met hem. We begrepen mekaar prima. Af en toe als we het allebei niet meer wisten gingen we over op het Engels. Zo vroeg ik of hij een beetje in zijn broek scheet voor de helivlucht. Hij antwoordde :”een pikkie”. Niet te vertalen maar wel te begrijpen wat hij bedoelde haha. Steve zijn vriendin durfde niet mee dus gingen we maar met ons tweetjes de helicopter in. De piloot stelde zich voor gevolgd door de standaard grap dat dit zijn eerste vlucht zou zijn. Ik lachte flauw maar maakte me meer druk om de staat van onderhoud van de machine. Dat blikje olie van vanmorgen begon aan me te knagen. Daarna steeg hij op en vloog over de Zambezi delta . Dit is een uitgestrekt stromengebied met heel veel diersoorten. Vanuit de lucht kon ik de nijlpaarden in het water zien spelen. Ik zag een kudde olifanten met kleine baby-olifantjes lopen, op zoek naar een lunchplekje. Dit is zo mooi. Ik ga toch binnenkort eens mijn drone zo ver klaar maken dat hij het doet. Ik heb hem al twee jaar maar heb nooit echt de tijd gehad om hem aan de praat te krijgen. Maar vanuit de lucht ziet alles zo mooi uit. Geweldig. We naderden de waterval. Hij vloog hem vanuit het noordwesten aan. Vanuit de lucht zagen we de miljoenen liters water over de rand de kloof in slaan. Wijsneuzen beweren dat dit miljoenen jaren geleden 50x zoveel is geweest. Dat schijnen ze te zien aan het gesteente. Moet je voor geleerd hebben. De piloot cirkelde drie keer rond de waterval en gunde ons de lange versie van de vlucht. We hadden betaald voor 12 minuten maar we hingen al 20 minuten in de lucht. Waarschijnlijk een goedmakertje voor het laat komen vanmorgen. Hij rook ook een beetje naar alcohol dus het kon best wel eens zijn dat het laat was geworden. Ach ja, Afrika. ‘s Middags ging ik naar een weeshuis dat werd gerund door de moeders van Livingstone. Dat waren 15 Zambiaanse vrijwilligsters die zich in ploegen belangeloos inzetten voor de opvoeding van 19 wezen. Zelfs de vrouwelijke manager deed dit in haar vrije tijd. De leeftijd van de wezen varieerden van 7-17 jaar. Jongens en meisjes. De vrouw die me rondleidde liet me de slaapkamers zien. De matrassen van de bedden waren gescheurd. De verf van het houtwerk liet los. De kasten waren heel oud en de deurtjes gingen niet meer dicht. Maar het was er schoon en vooral: in de hoek aan tafel zaten drie kleine krullenkopjes me aan te kijken. Met een glimlach van oor tot oor. Wie was deze vreemde meneer ? Ik had drie grote zakken snoep bij me. Die bengels roken dat natuurlijk. Het was te warm voor een potje voetbal dus gingen we in halve cirkel in een kiosk zitten. Ik tekende een kaart van Europa en diegene die Nederland kon aanwijzen of in ieder geval het dichtste bij in de buurt kwam mocht de zak snoep aanbreken. Uiteindelijk won diegene die Italië aan wees. Beetje raar zou je zeggen. Hebben ze geen school gehad dan ? Dat hebben ze natuurlijk wel maar dit soort dingen zijn hier niet belangrijk. Niet hier. Wat voor ons elementair is, is hier totaal onbelangrijk. En mensen die denken dat we zo’n goed onderwijs in Nederland hebben wil ik bij deze uitdagen me uit te leggen wat ze nu hebben gehad aan die twee uur Godsdienst per week, drie uur Latijn en Grieks. Of laten we zo zeggen: wat weet je nog allemaal van Aardrijkskunde en Economie ? Noem eens een drietal dingen van deze twee vakken waar je nondeju jarenlang voor hebt moeten leren ? De meeste mensen hier komen het dorp nog niet eens uit. Ze leren hier andere dingen dan bij ons op school. Praktischer ingesteld. Wat ze écht later nodig hebben. Voor de kinderen bij ons zijn al heel veel zaken geregeld zodat ze zich kunnen focussen op school. Zo wordt hun verteld om naar bed te gaan als het tijd is. Ze worden wakker gemaakt als ze moeten opstaan. De boterhammen liggen al op een bordje met het glaasje melk ernaast. De boterhamtrommel is al rijkelijk gevuld met allemaal lekkere dingen. En als er een druppel regen dreigt te vallen dan brengt mamma de koters wel naar school. Hier wassen de kinderen van 8 jaar zich eenmaal per week. Ze dragen de hele week hetzelfde uniform zonder Nike’s. Als ze spelen en de kleding wordt vies dan mogen ze het zelf wassen en drogen. Ze lopen iedere dag 12 km naar school en eten een banaan onderweg. Soms op blote voeten en aan hun linkerhand hun zusje van 5. Maar al die keren dat ik in Afrika ben geweest viel me één ding op: hoe gelukkig en vriendelijk die mensen hier zijn. Gewoon omgekeerd evenredig met Europa waar we begrippen kennen als: “ik-heb-mijn-dag-niet”, chagrijnig, “met-de-verkeerde-voet-uit-bed”, depressief, lusteloos etc. Allemaal het resultaat van onze prestatiemaatschappij. We gooien ons vol met tabletten zodat we weer mogen meedoen om middels BTW en inkomstenbelasting de staatskas te vullen. Hier in Afrika hoeft dat allemaal niet. Ze laten zich niet opjagen of onder druk zetten. Ze redden zich prima. Des te meer stoort het me dat er organisaties zijn die het nodig vinden dat zij hulp nodig hebben. Van die geldverslindende projecten als SOS Kinderdorpen of Memisa. 🌞Ik heb drie scholen in Gambia gezien en twee in Kenia. Ze zijn compleet afgebouwd en toen ik vroeg waar de kinderen waren zeiden de mensen: naar een Keniaanse school. Ze zaten toch liever in hun eigen school op de grond dan die in door Nederlanders gebouwde scholen met lesbankjes. Twee van die scholen zijn inmiddels gesloopt omdat men het materiaal goed kon gebruiken. Waarschijnlijk hebben jullie er zelf ook aan mee betaald. Mensen in Afrika willen niet geholpen worden. Ze zijn gelukkiger dan ons. Ze hebben alles om de dag lachend door te komen. Had je gisteravond in de club moeten zien op zondag. Zwart van de mensen. Ik was de enige blanke tussen al die locals. Misschien wel 150 man aan de zuip en zowel man als vrouw waren heel netjes aangekleed. De mannen droegen leuke jeans, sportshirtjes en stoere gympen. De vrouwtjes droegen korte rokjes met bijpassend shirtje en hoge hakjes. Mooi, niet overdreven opgemaakt en de haren in het fatsoen. Allemaal een flesje Heineken in de hand en voetbal kijken op TV. Of biljart spelen op één van de twee biljarts. De BBQ stond aan met lamsvlees in de folie. De dikke bas van Dizzee Rascal dreunde door de speakers en hield het schuim op het bier. En dan komt een organisatie uit Europa vertellen wat ze verkeerd doen. Sjongejonge. Feit is wel dat ze opkijken tegen de westerlingen. En vooral ons geld. Maar vergelijk het hoe wij opkijken tegen de salarissen van mensen in Noorwegen, Zwitserland en Luxemburg waar het normaal is 5000-6000€ in de maand te verdienen. Dan schrikken wij ook. Ik vertelde ze dat bij ons iemand met 1200€ netto in de maand echt niet rijk is. Ze komen daar met hun verstand niet bij. Ziektekostenverzekering hoeven ze hier gelukkig niet te betalen. Omdat dat soort hulp er gewoon niet is. Als je kanker hebt ga je gewoon dood. Als je geen werk hebt heb je gewoon geen geld. Pensioenvoorziening ? Ze kijken niet verder als een uur vooruit. Als een taxichauffeur om 12:00u zijn dagloon verdiend heeft trekt hij een fles bier open en gaat op de motorkap liggen. Morgen zien we verder. Wij vinden hun lui maar ben nu eens eerlijk: gestudeerd van je 4e tot je 26e. Vier jaar “genieten” van je leven. Op je 30e een kind en twee jaar later nog ene en doorknallen tot je 67e. Ondertussen her en der wat schade oplopen en misschien links en rechts wat onderhoud gehad zodat je op je 67e kan gaan “genieten” met de fles achter op je kar en twee slangetjes uit je neus. Je hele leven kapot gewerkt om net even een groter huis en vettere auto dan je beste vrind te mogen hebben. We doen alles voor die vier woorden te mogen horen:”wat wonen jullie mooi”. Daarnaast komt nog het leukste: we gaan samenwonen, we kopen een huis met een vette hypotheek (ze wilde nu eenmaal dat kookeiland en dat vette bankstel), we krijgen kids, alles loopt rustig en het kwakkelt maar door totdat mevrouw weer eens uit saaiheid lekker met de vriendinnen van vroeger op stap wilt en die lieve, leuke buurjongen van vroeger weer tegenkomt. Ze stapt met de juiste voet uit het verkeerde bed en de ellende met de naam verliefdheid is begonnen. Nu ze Jabob heeft gevonden is er geen weg meer terug. Ze moet, ze zal. Huisje wordt verkocht en beiden met een schuld van heb ik jou daar ieder zijn eigen weg. Jacob vindt het na drie maanden hobbelen wel goed zo en mevrouw lief duikt met haar kids onder in een flat ergens in de Bijlmer met het etiket schuldsanering op de voordeur geplakt. Van het kookeiland naar een tweepittertje. Dan heb je niet niks maar dan heb je zelfs minder dan niks. Nog minder dan een Afrikaan. Nu zeg eens eerlijk: wie is nu gek…. wij of zij ? 😂.

Note:

Alle respect voor mensen in de schuldsanering. Honderd oorzaken om er in te geraken. Te erg voor woorden en ik hoop dat jullie er snel uit komen. Maar voor de mensen die er op bovenstaande manier in zijn gekomen: eigen schuld, dikke bult. Naïviteit omdat ze denken dat de Jacobs groener gras hebben dan hun eigen vent dient bestraft te worden.

Dag 12: Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

‘s Morgens ben ik naar de Maramba market gegaan. Een hele grote markt net buiten Livingstone. De weg er naar toe is best leip. Je loopt als het ware aan de zijkant van een geasfalteerde weg door een park dus links en rechts steken olifanten en neushorens over en natuurlijk zitten de bavianen ook op een tak te wachten tot wat lekkers voorbij komt. De meeste locals gaan te voet of met een fiets. Zij kunnen zich goed verdedigen met de dikke stokken die ze altijd met zich meedragen. De zg. Baboonsticks. Op dit soort markten verkopen heel veel mensen hetzelfde. Ik vroeg aan onze begeleiding wat nu het verschil maakte of er bij verkoper A vis werd gekocht of bij verkoper B. Dat maakte geen verschil. Mensen kopen gewoon bij iemand wat. Ze hebben geen voorkeur. Ik vond dat een beetje een raar antwoord maar blijkbaar werkt het hier zo op die manier. Zo verkochten zeker 25 mensen gedroogde vis. Ik zie het al voor me op de donderdagochtend op de markt in Sittard. Vanaf het Tempelplein tot aan café Tapas alleen maar vis. Dat zou een flinke concurrentieslag veroorzaken waarbij niemand van die visboeren zou kunnen overleven. In onze maag zullen deze vissen het trouwens niet lang volhouden. Ze worden weliswaar gedroogd maar ze lagen in de zon en er zat een dikke laag vliegen op. Met een dode kip aan het einde van een stok werden de vliegen weggejaagd. We verwennen heden ten dage onze magen dermate met goed, schoon voedsel dat we nog geen bacterie meer kunnen weerstaan. In de winter loopt iedereen te snotteren omdat wij westerse mensen niets meer kunnen hebben. Ons natuurlijk afweersysteem is totaal verzwakt door al die werkeloze jaren van niets doen. Al het werk werd overgenomen door de pharmaceutische industrie. Pilletje hier, drankje daar. En overal doen we meteen een pleister op omdat er anders vuil in het wondje komt. Schei uit man. Een griepje knal je eruit met een fles Sambuca en je handen wassen voor het eten ? Why in godsnaam ? Eet je met je handen dan? Het was toch een aparte dag op deze markt. Zo zag ik hoe verf werd gemaakt van kleurpoeder en een soort liquid (parafine). Ik zag kappers en mensen die insecten verkochten. Ik heb toch altijd de neiging om zoiets vadsigs in mijn mond te proppen. Nee. Mensen die zeggen dat zo’n insect lekker is hebben een pan af. Het is gewoon ranzig en ook maar nét binnen te houden. Ik doet het puur om de uitdaging. Zo nam ik vorig jaar in Cambodja met een paar makeraden een tapasschoteltje tarantula’s en schorpioenen voor mijn rekening en als hoofdgerecht een tijgerpython in een lekkere currysausje. Dat laatste was wél lekker. Maar de rest smaakte dof en muf. In het midden van de markt was een klein cafeetje. Wederom was ik weer de enige blanke op die markt dus ook in dat kroegje. Er klonk geen muziek maar er hing wel een jukebox aan de muur. Ene die jullie nog nooit hebben gezien. In een koelkast achter de bar stonden een paar flessen bier. De aanwezige locals keken me raar aan en riepen: ”Muzungu !”. Dat staat voor het niet netjes woord: “witjoekel”. Vergelijk het met het woord: “zwartjoekel”. Ik ga er echter altijd van uit dat verbale discriminatie niet bestaat. Je vóelt je gediscrimineerd of je voelt het niet. Iedereen mag me noemen zoals hij of zij dat wil. Mijn mentale schild bepaalt of ik geraakt wil worden of niet. Schiet ik meteen uit de slof dan is mijn mentale weerbaarheid van een heel laag nivo. Dat heeft dan ook niks met temperament te maken maar des te meer met mentale kwetsbaarheid veroorzaakt door onzekerheid. Dus stelde ik me voor als de grote, zware “Muzungu” uit Nederland. Ze wisten überhaupt niet waar Nederland, Spanje of Frankrijk lag dus maakte ik er maar Europa van. Ze begonnen meteen te lachen en gaven me een hand te. Contra-discriminatie werkt altijd. Tip voor de “kut-Marokkaantjes” in ons land. Geef gewoon toe dat je een kut-Marokkaan bent als we je zo noemen en verdien dan pas ons respect waar jullie zo nodig behoefte aan hebben. Later op die dag had ik in een ander lokaal café (club Limpos) een discussie met een paar Zambianen. Ze zaten al flink onder de olie dus ik hield me enigszins op de vlakte toen mijn buurman begon over zijn huisaapje. Hij had een aap in huis ! Ik vroeg of de aap niet beter in het wild kon worden gelaten: zijn natuurlijke habitat. Hij antwoordde heel kordaat dit: Jullie gaan op zondagmorgen naar gefrustreerde olifanten en andere dieren kijken in een dierentuin. Als aldaar een babyneushoorntje wordt geboren haalt het het nieuws. Hij zal nooit in vrijheid leven. Jullie trainen dolfijnen in dolfinaria om door een hoepel te springen. Jullie hebben parkieten in een kooitje. Jullie houden katten en honden als huisdier op de vijfde etage van een flat. Zijn boodschap: kijk eerst eens naar jezelf. En daar had ie gelijk in. Ik werd er zelfs even stil van. Hier had ik niet 1,2,3 van terug. Ik had misschien kunnen zeggen dat onze parkieten en poezen zijn gedomesticeerd maar dan had hij waarschijnlijk geantwoord dat de apen in zijn land pas halverwege dat traject zaten maar dat dat wel goed zou komen. Nederland-Zambia 0-1. Later die dag bezocht ik nog een traditioneel dorpje waar een stam woonde (Simonga-stam). Heel interessant om te zien hoe de mensen daar wonen. We kennen de beelden wel allemaal van TV. Arme sloebers met maar één kraan waaruit grondwater werd omhoog gepompt. Áls het er was.

Dag 14 Zuid-Africa-Zambia-safaritour:

Op de luchthaven in de rij staan voor de security check is nooit leuk. We weten allemaal dat het voor onze eigen veiligheid is en dat stukje begrijpen we dan ook wel maar als we eenmaal zelf aan de beurt zijn dan voelen we ons onteerd en in de maling genomen door zoveel regeltjes. Allemaal overdreven shizzle. Als ik nu naar die twee übergebruinde Benidorm-bastards die voor me staan kijk dan loopt het me bijna warm mijn linkerbroekspijp uit. Het is goed te zien dat ze niet meer aan het sociaalmaatschappelijke verkeer deelnemen. Wat een egoïstische gedrochten. Op haar gemak doet draakje al haar ringetjes af en legt deze één voor één in het grijze bakje welke de vriendelijke security-meneer haar heeft gegeven. Dan volgen de kettinkjes en armbandjes om de rechterpols. Daarna uiteraard nog het Zwitsertje om de linkerpols gevolgd door een heuse zelfkastijding tijdens het afdoen van haar 18K gouden halsketting rond haar gerimpelde zuid-Duitse hals. Dan uiteindelijk een poging bij het metaaldetectiepoortje. Ik wist meteen al dat dat geen “go” zou worden. Ze was haar ceintuur vergeten en ook de Kollenbergschoentjes die ze aan had gingen het niet redden. En jawel hoor. Ze werd teruggestuurd. De rij mensen achter haar was zich al aan haar aan het ergeren. Nr.25 in de rij ging geheid te laat komen. Die had al een paar keer gevraagd of ze naar voren mocht komen. Ze had vanwege een auto ongeluk op de snelweg een uur in de file gestaan en ze zou wellicht haar vlucht én haar aansluitende vlucht in Dubai missen. 1200€ helemaal naar de mallemoer. Maar madam had daar geen boodschap aan. Zij had ook drie kwartier in de rij moeten wachten. Had ze maar eerder moeten komen (“een auto ongeluk halloooww ???). Breed lachend kwam ze weer teruggelopen door het detectiepoortje en het feit dat een heleboel mensen naar haar keken gaf haar zelfs nog een euforisch gevoel. Zoveel aandacht. Haar wenkbrauwen had ze zwaar getattoeëerd. Het leken wel twee van die in spiegelschrift getekende Nike-logo’s. Alsof ze werd gesponsord door de sportschoenenfabrikant. Ze was zwaar opgemaakt en het leek net alsof ze die middag tijdens een potje paintballen met strafschoppen had verloren. Ze trok op haar gemak haar schoentjes uit en overhandigde die aan de security-meneer die de rij alleen nog maar langer zag worden. Op zijn vraag of de vrouw wilde voortmaken kreeg hij als antwoord dat ze vakantie had en deze in alle rust wilde beginnen: ”keine Eile!”, beet ze hem toe. Voor de tweede keer ging ze door het detectiepoortje en wederom werd het een “no go”. In haar zakken zat nog haar debieltje en een hoop kleingeld. De rij begon te schelden. Het stond toch overal aangegeven dat je dat niet mocht meenemen door het poortje ? Waarom nam deze vrouw niet van thuis een plastic Jumbo-zak mee ? Dan kon ze haar bling-bling al af doen op bet moment dat ze in de rij stond. Evenzo haar beurs, haar ceintuur, haar bril, haar aansteker en al het andere wat in haar zakken was verdwaald. Zodoende kon ze alles in haar plastic Jumbo-zak bij elkaar stoppen. Ook haar laptop. Die mag namelijk niet in een rugzak zitten. Flesjes drank moest ze ook helaas weggooien. Ja mevrouw, ook als ze nog dicht zijn en 10 minuten geleden gekocht. Tjee, wat een hork. Haar paspoort kon ze in haar broekzak laten zitten. Uiteraard, dat is papier. De veters van haar schoenen had ze in de rij al kunnen losmaken. Tenzij je gympen hebt. Die mogen aanblijven. Al het andere schoeisel kun je al uittrekken en in de Jumbo zak doen. Je jas kun je al uit trekken en dubbelvouwen. Oh ja, neem altijd twee grijze bakken. Eén voor de handbagage en één voor de Jumbo-zak met laptop. Zodoende zit iedereen drie keer zo snel op zijn kruk aan het bier. Zo moeilijk is het toch niet mevrouw ? U vliegt toch niet voor de eerste keer ? Het is toch voor uw eigen veiligheid ? Neem eens een voorbeeld aan Japanners: toonvoorbeeld van sociale anticipatie. Een Jap gaat altijd rechts van de roltrap staan. Zodat mensen met haast links kunnen passeren. Nooit zie je twee Japanners met zijn tweeën naast elkaar op de roltrap staan. Kwestie van fatsoen. Ook niet op de horizontale loopbanden (mind-your-step-bandjes). Ze houden gewoon meer rekening met de medemens dan wij Europeanen. De Zwitsers proberen het nog met:”rechts stehen, links gehen”. Een heer in het verkeer beperkt zich niet alleen tot de A2. Maar nu eerst  back home naar mijn sweety ❤️