Het land van de 175.000 bunkertjes

Keq Marcu’s tattoo-bunker video

Raar landschap

Onderweg door dit voor ons onbekende land zagen we een aantal kleine bunkertjes. Onder leiding van de communistische dictator Enver Hoxha werden 175.000 van deze betonnen en stalen bunkertjes gebouwd vanaf WOII tot aan zijn dood in 1985. De president had afscheid genomen van het Warschau-pact en besloot Albanië onafhankelijk te maken van welke invloed dan ook. Maar daarbij was hij ook bang voor een invasie van een vreemd land en besloot zijn bevolking daar tegen te beschermen. How sweet. Op de meest gekke plekken in dit land zie je deze grijze paddenstoelen. Aan de kust, in de bergen, op akkers, in woonbuurten, naast voetbalvelden, voor kleuterscholen, in speeltuinen. Noem een plek en er stond een bunkertje.

Ingenieur

We hoorden een verhaal dat hij in de jaren ’50 de ontwerper van deze bunker samen met zijn gezin had opgesloten in zijn eigen creatie. Vervolgens had hij tanks de opdracht te geven de bunker onder vuur te nemen. Nadat bleek dat de ingenieur en zijn gezin het bombardement hadden overleefd begon de massaproductie van de 750.000 bunkers. Dat betekende dat er op elke vierkante kilometer gemiddeld 5,7 bunkertje zou komen te staan. In principe is het één grote bangmakerij geweest want die oorlog is er nooit van gekomen. Ze zijn ook gestopt met bouwen toen ze er 175.000 hadden staan. Ondertussen leefde het volk wel 40 jaar in angst en het land werd alleen maar armer omdat het een geldverslindend project was en de infrastructuur van het land leed daar onder dus ook de economie. Tijdens zijn controle over het land verbood de president religie, reizen naar het buitenland en gebruikte hij vaak zijn geheime politie om elke afwijkende mening te stoppen. Bijna een kwart van het budget ging naar het leger, een groot deel daarvan ging weer naar het bouwen van bunkers. De bevolking werd maandelijks getraind hoe ze een bunker moesten gebruiken in geval van nood. Iedere burger wist precies naar welke bunker ze moesten vluchten als de sirenes zouden luiden. De potentiële gebruikers van een bunker moesten deze ook onderhouden en ingericht houden. Vele bunkers waren door onderaardse gangen aangesloten op andere bunkers zodat men nog kon vluchten als een bunker werd vernietigd tijdens een aanval.

Situatie nu

Ofschoon een paar bunkertjes door creatieve Albanezen in hostels, huisjes, restaurantjes, barretjes of zelfs een tattooshop zijn veranderd, zijn de meeste toch vernield of overwoekerd door onkruid. Men heeft geprobeerd ze te vernietigen met Chinese T59 tanks maar helaas. De kosten om één bunker te vernietigen met tankgranaten zou 800 euro kosten. Dat was wat te duur voor dit kleine landje met een Brutto Nationaal Product van maar 11,5 miljard euro (plek 128 van de 175 landen). Ter vergelijk: Nederland staat op plek 18 met een BNP van 738 miljard euro. je kunt trouwens ook bunkertjes opkopen tegen een schappelijk prijsje. Misschien leuk om een B&B-tje van te maken ??

Tattoo bunker

In de middle of nowhere ligt deze tattoo bunker van Peter. Zijn artistname is Keq Marcu. Toen we aankwamen lag hij lekker in het zonnetje met zijn zijn 11-jarige zoon. Hij was supervriendelijk en begon meteen te vertellen over zijn kijk op Albanië en de rest van de wereld. We hadden meteen in de gaten dat deze van top tot teen getatoeëerde man iemand was om niet te vergeten. Hij stond er van te kijken dat we een kleine bijdrage gaven. We hadden niet de indruk dat hij veel klandizie had want in de verre omstreek was geen dorp of stad te zien. Iedereen moet eten 🍽 toch ? Zijn zoontje had ook een kleine tattoo op zijn vinger. Zou hij zijn vader opvolgen ? Naast tatoeëren maakte Peter ook mooie creaties op doek. Bij elk kunstwerkje vertelde hij zijn gedachten erover. Toen we na een uurtje weer wilden vertrekken schonk hij ons een zelfgemaakte stempel en een lekker geurend droogboeket. Lief he ? ♥️🇦🇱

GPS: (42.2330497, 19.4219543)

Bunk’art

In de hoofdstad Tirana lagen enkele bunkers waar Angelica en ik naar binnen konden gaan. We zagen een paar video’s van vroeger. Hoe mensen van Albanië steeds meer in opstand kwamen tegen hun toenmalige president. Op een gegeven moment was het ook echt klaar en kwamen er veranderingen. De bunkers bleven echter liggen. Boven de grond zie je alleen de paddestoelvormige ingang. Maar onder de grond is een groot netwerk van gangen en kamertjes waar mensen en notabelen konden schuilen voor de aanval der aanvallen (die nooit kwam).

Overnachting Tirana

We brachten de nacht door in de achtertuin van Landi. Voor 8€ mochten we een plekje uitzoeken. Een stel uit Rotterdam had hier ook een plekje gevonden. Mark (40 jaar) en Eefje waren hier met de fiets (zonder accu). Huisje verkocht, baan opgezegd en hoppa, een wereldreis maken voordat ze de poeperd dichtknijpen. En eigenlijk moet het zo. Je kunt niet je hele leven blijven denken aan later 👍🏻🌶. ‘s Avonds keken we nog met zijn allen de voetbalwedstrijd Albanië-San Marino. Albanië won met 5-0 en Landi ging bij iedere goal uit zijn dak haha. Leuk toch ? 😂🍺